7/13/2014

Czy wiesz ile cukru je Twoje dziecko?

Oglądając reklamy telewizyjne można stwierdzić, że pełnowartościowy posiłek to nic innego jak posmarowana czekoladowym musem kromka pełnoziarnistego chleba i płatki z pełnego ziarna oblane miodem pływające w mleku. Tylko tyle wystarczyło, żeby Twoje dziecko spożyło ponad cztery łyżeczki cukru. Co Ty na to?





Słodkie początki...

Zaczyna się niewinnie, już od najmłodszych lat. Dosypujemy małą łyżeczkę cukru do owoców, po uprzednim spróbowaniu i stwierdzeniu, że są one zbyt kwaśne dla naszego malucha. Potem przychodzi czas na erę soczków i innych napojów dosładzanych. Wreszcie ciastka, ciasteczka, cukierki, drożdżówki na drugie śniadanie. Wszystko to jest bardzo pyszne i sprawia wiele radości dziecku, ale nie jest żadną nowością, że nadmiar cukru może być powodem próchnicy, nadwagi, cukrzycy i wielu innych dolegliwości.

Ponad połowa dzieci w wieku szkolnym przyznała się, że słodycze spożywa co najmniej raz dziennie. Co piąty rodzic daje swojemu dziecku pieniądze na drugie śniadanie w szkole. Wynika z tego, że nie ma nic przeciwko, aby w przerwach lekcyjnych zajadało się ono słodyczami, bo chyba nie spodziewa się, że dziecko kupi owoc czy świeżo przygotowaną kanapkę mając do wyboru słodycze, chipsy i czekoladowe batoniki? Prawda jest taka, że niewielki odsetek dzieci dokonuje "zdrowych" wyborów w sklepiku szkolnym.

Ile cukru zjada moje dziecko?

O ile obecność cukru w słodyczach jest oczywista, to zapominamy o tym, który znajduje się w produktach, wyglądających na pierwszy rzut oka nieszkodliwie. Poniżej zestaw małego zjadacza cukrów prostych:

        * Zawartość cukru podana tylko dla płatków i kremu czekoladowo-orzechowego, bez dodatków, czyli mleka i chleba.

Sprawdzaj ilość cukrów w produktach spożywczych. Pomocne jest przeliczanie zawartości cukrów prostych na łyżeczki, ponieważ obrazuje rzeczywiste spożycie. Sposób ten jest również banalnie prosty, przyjmując, że przeciętna łyżeczka cukru waży 5 g:

Dzienne spożycie cukrów prostych nie powinno przekraczać od około 15 g dla niemowlęcia w pierwszym roku życia do około 35 g dla dziecka w wieku wczesnoszkolnym. Ta ilość obejmuje też produkty, które zawierają naturalnie cukry proste, np. owoce. Tak, więc dla słodyczy zostaje niewiele miejsca.

Jak zmniejszyć spożycie cukru u mojego dziecka?

• Cukier wprowadzaj do diety dziecka jak najpóźniej. Kubki smakowe noworodka nie są przyzwyczajone do tak intensywnego słodkiego smaku jaki Ty preferujesz. Nie dosładzaj owoców, herbatek, wody. Z żywieniowego punktu widzenia cukier małemu dziecku nie jest wcale potrzebny.
• Owoce są jak najbardziej zalecanymi produktami w diecie dzieci, jednak należy pamiętać, że one również dostarczają cukrów prostych. Niektóre dzieci zamieniają nimi warzywa, a nie należy ich tak traktować.
• Soki. Powinno się je wprowadzać dopiero od 5-tego miesiąca życia, ponieważ wcześniej mogą one ograniczyć spożycie mleka matki/mieszanek mlecznych. Jednak zaleca się, aby były to soki przeznaczone specjalnie dla niemowląt, a nie te które piją dorośli. Ilość też powinna być dostosowana do wieku. Niemowlęta w pierwszym roku życia i dzieci w wieku przedszkolnym powinny wypijać maksymalnie 150 g soku owocowego na dobę. Z tym, że soki i owoce w przypadku niemowląt liczone są razem i lepiej żeby dziecko zjadło owoc niż wypiło sok.
• Słodycze i napoje słodzone. Dziecku do trzeciego roku życia lepiej ich nie podawać, jeśli to możliwe lub ograniczyć je do minimum. Natomiast w diecie dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym powinny występować sporadycznie. Najlepiej wyznaczyć jeden dzień w tygodniu gdzie podajemy słodkości.
• Płatki śniadaniowe, czekoladowe smarowidła na kanapki, drożdżówki, jogurty smakowe należy traktować jak słodycze. Nie trzeba z nich rezygnować, ale nie powinny zastępować pełnowartościowego posiłku. Są natomiast dobrą alternatywą dla standardowych słodyczy, ponieważ w przeciwieństwie do nich niosą ze sobą pewne ilości składników odżywczych lub występują w połączeniach z produktami takimi jak mleko, chleb (najlepiej pełnoziarnisty).
• Zamienniki cukru i słodyczy. Miód, owoce świeże i suszone są dobrymi zamiennikami cukru.
• Dziecku trzeba dać dobry przykład. Nakazywanie mu jedzenia produktów, których sami nie jemy nie odniesie skutku, podobnie jak zakazywanie jedzenia słodyczy, a jednocześnie zajadanie się nimi na oczach dziecka.
• Czytaj etykiety, ale pamiętaj, że producent zwykle podaje zawartość składników, w tym cukru na 100 g produktu, a nie na całe opakowanie.

BIBLIOGRAFIA:

1. Szajewska H. Albrecht P. Jak żywić niemowlęta i małe dzieci. PZWL 2009: 35.
2. Woś H. Żywienie dzieci : 60, 67, 74, 90-91.
3. Jarosz M. Zasady prawidłowego żywienia dzieci i młodzieży oraz wskazówki dotyczące zdrowego stylu życia. POL-HEALTH. IŻŻ 2008: 21.
4. Żywienie dziecka w wieku od 1. do 3. roku życia. Praktyczne zastosowanie norm żywienia opracowane przez grupę ekspertów w 2012. Instytut Matki i Dziecka 2012: 34.
5. Szczepańska E, Piórkowska K, Niedworok E. Konsumpcja słodyczy i napojów wysokosłodzonych w aspekcie występowania otyłości na przykładzie dzieci zamieszkujących obszary miejskie i wiejskie. Endokrynologia, Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii 2010; 6: 78-84. LINK
6. Platta A, Martul A. Ocena wiedzy rodziców w zakresie wpływu nieprawidłowych zachowań żywieniowych na rozwój otyłości prostej u dzieci. Bromat Chem Toksykol 2012; 3: 1087-1091. LINK
7. Gacek M. Sposób żywienia dzieci przedszkolnych ze środowiska wielkomiejskiego. Rocz Państw Zakł Hig 2012; 4: 477-482.
8. Fotografia - pixabay.com/weinstock