2/18/2015

Tego unikaj - karmel amoniakalny.

Karmel dodawany do takich produktów jak napoje typu cola, piwo, słodycze czy chleb, może być barwnikiem spożywanych w największych ilościach, w przeliczeniu na masę ciała człowieka.

Karmel amoniakalny (klasy III), oznaczany symbolem E150c, jest barwnikiem syntetycznym. Otrzymywany jest z cukru, który jest poddawany działaniu amoniaku. Podczas jego produkcji tworzą się uboczne produkty 2-MI (2-acetylo-4-tetrahydroksybutylomidazol) i 4-MI (4-metyloimidazol). Produkty te jednak nie tworzą się w przypadku karmelu klasy I i II (E150-a, -b).

Bezpieczeństwo.

Oficjalnie E150-c uznane jest za bezpieczne, jeśli spożycie nie przekracza dopuszczalnego poziomu (ADI) - 200 mg/kg masy ciała/dobę (dla wszystkich barwników karmelowych). Niestety nie ustalono maksymalnego poziomu w żywności. Musimy, więc ufać, że producenci stosują go "zgodnie z dobrą praktyką produkcyjną". Jednak co ważniejsze istnieją konkretne kryteria odnoszące się do zawartości w barwniku metali ciężkich, siarki, azotu amoniakalnego oraz 4- i 2-MI.

Czy aby na pewno bezpieczny?

FDA, czyli Agencja Żywności i Leków, podczas uznania E150-c za bezpieczny nie uwzględniła badań, które wskazują na szkodliwość tej substancji. Według FDA w badaniach tych użyto dawek zdecydowanie przewyższających szacunkowe narażenie ludzi na 4-MI.

A jakiego rodzaju dowody obciążające można znaleźć na karmel amoniakalny, a właściwie substancje uboczne jego syntezy? Mogą one powodować:

• nadpobudliwość (zwierzęta)
• obniżenie odporności, a nawet białaczkę (zwierzęta)
• nowotwory wątroby, tarczycy, płuc (zwierzęta) 
• prawdopodobnie mogą zwiększać ciśnienie tętnicze krwi u ludzi.

Niektórzy są sceptyczni.

W 2011 roku International Agency for Research on Cancer uznała 2-MI za substancje możliwie kancerogenną dla człowieka. Z kolei The Office of Environmental Health Hazard Assesment w Stanie Kalifornia w USA umieściła na liście kancerogenów 4-MI . Od tego momentu wymagane było od producentów umieszczanie stosownej informacji na napojach, które zawierały powyżej 29 mcg/355 ml (typową porcje napoju). W odpowiedzi na to producenci takich napojów jak Pepsi, obniżyli zawartość4-MI w swoich produktach... w Kaliforni. Przykładowo, kupując puszkę coca-coli w Wielkiej Brytanii spożyjemy 145 mcg tej substancji.

Zdania są podzielone, ale jedno jest pewne: kobiety w ciąży powinny unikać spożywania żywności zawierającej karmel amoniakalny. Nie do końca wiadomo jak będzie on działać na płód, który może być znacznie bardziej wrażliwy na jego niekorzystny wpływ niż dorosły człowiek.

BIBLIOGRAFIA:

1. Thuvander A, Oskarsson A. Effect of subchronic exposure Caramel Colour III on the immune system in mice. Food and chemical toxicology 1994; 32: 7-13. LINK
2. Jackobson MF.Carcinogenicity and regulation of caramel colorings. International Journal of Occupational and Environmental Health 2012; 18: 254-259. LINK
3. Houben GF, Penninks AH. Immunotoxicity of the colour additive caramel colour III; a review on complicated issues in the safety evaluation of a food additive. Toxicology 1994; 91: 289-302. LINK
4. Sengar G, Sharma HK. Food caramels: a review. Journal on Food Science and Technology 2014; 51: 1686-96. LINK
5. Questions & answers on caramel coloring and 4-MEI. U.S. Food and Drug Administration. LINK
6. Chan PC, Hill GD, Kissling GE. Toxicity and carcinogenicity studies of 4-methylimidazole in F344/N rats and B6C3F1 mice. Archives of Toxicology 2008; 82: 45-53. LINK
7. Scientific opinion on the re-evaluation of caramel colours (E 150 a, b, c, d) as food additives. EFSA Panel on Food Additives and Nutrioent Sources added to Food (ANS) 2011. LINK
8. Fotografia - pixabay.com/mrobenalt